निसर्गराजा (मालवणी)

उद्योग नाय धंदो, पोटापाण्याचो वांदो
झिलाच्या मनीऑर्डरवर बापाची नजार
निसर्गाच्या मर्जीवर कोकणाची मदार

आंब्यार मोहर फुटता, काजीर तवुर दिसता
झाडापेडाक लागता मळबटीची नजार
कसा वाजवचा आता चेडवाचा काजार?

भिरंडीर धोडे फुटतत, रंटूल तांबडे दिसतत
वैशाखात घालता वारो पाऊस धुमशान
भिरंडीच्या मुळार पडता रतांब्याचा शान

सुरंगीर कळो फुटता, देळ्यान देळो फुलता
वळीवाच्या पाऊसाक जोर खयसून येता
सोन्यावाणी पिवळो कळो ठिक्क काळो पङता

भाजी पोरसा पोसतत, हरयी दिसाक लागतत
ह्या सरकारी भार-नियमनचा धुमता असा मढा
मिरशेंगांच्या ताडार हडकी ढवळी हाडा

भातां पिवळी दिसतत, पिकान कन्यात वाकतत
पुनवसाचो तरणो पाऊस सरायक रीघ धरता
भातां निजान आडवार तरवो रुजान वाडता

आदो-मिरग सरता, पाऊस दडान बसता
बैल गेल्यार कुळवाडी झोपो असो करता
पुनवसात उतव बानान मळबाकडे बघता

निसर्गराजा कोकणात, झिम्मा-फुगडी घालता
निसर्गाच्या मेहरबानीवर झाडार पैसो दिसता
नायतर कोकणचो राजा झाडार हाडा टांगता

सुरेश शिरोडकर >>>
२६ मे २००९

बुजगावणे

जेव्हा...
एक सच्चा चितारी समजून,
एका निष्पाप चित्ररेखेसारखी
तुझ्या रंगानी रंगत गेले;
तेव्हा...
तूझे ते रंगवणे "बोचकारणे" असेल;
याची पुसटशीही कल्पना नव्हती.

अरे रंगलाल...
रंगीला बनून, चेहर्‍यावर रंग फासून,
एका निष्पाप बाहुलीचे "बुजगावणे" बनवशील;
या तुझ्या रंगढ़ंगाची मुळीच जाण नव्हती.
बुजगावणे बनवून, मळ्यात रोवण्यापेक्षा;
ताईत बनवून, गळ्यात टांगली असतीस तर?
आयुष्यभर लटकत राहिले असते;
जन्मभर तुझीच पडछाया बनून,
तुझ्याबरोबर भटकत राहिले असते.

पण आता...
आता, मी बुजगावणे असून सुद्धा;
पीकाला सवकलेल्या "लंपटांना"
मुळीच बुजवित नाही.
हल्ली, अगदी बुजरे सुद्धा मला बिचकत नाहीत.
कुंपणानेच शेत खाल्यावर;
बुजगावणे तरी काय कामाचे?

सुरेश शिरोडकर >>>